Poradnik

I. Nauka kajakowania krok po kroku

<- Kliknij aby zobaczyć podstawy pływania kajakiem

II. Dobre rady

1. Zanim zarezerwujesz kajaki:

• sprawdź prognozę pogody oraz stan wody w rzece na dany dzień /informacje te można uzyskać wchodząc na stronę „Trasy”/,
• zapoznaj się z:
  – opisem tras spływu i dostosuj jedną z nich do możliwości i umiejętności uczestników spływu,
  – regulaminem wypożyczania sprzętu kajakowego,
• zarezerwuj sprzęt odpowiedni do uczestników spływu /dla dziecka do lat 6 kajak trzyosobowy oraz mały kapok/.

2. Co wziąć na spływ?

• generalna zasada: niezbędne rzeczy, które nie ulegną zniszczeniu po zamoczeniu w wodzie!!!
• worek foliowy na śmieci,
• worek wodoszczelny na rzeczy osobiste / nie zabieramy kluczy, dokumentów, itp./,
• czapkę z daszkiem i kurtkę przeciwdeszczową,
• buty dobrze trzymające się na nogach /sandały, trampki, tenisówki/,
• krem przeciwsłoneczny,
• coś do picia.

3. O czym musimy pamiętać przed zwodowaniem kajaka?

• o zabezpieczeniu dokumentów, pieniędzy, telefonu, odzieży i bezpiecznym umieszczeniu ich w kajaku lub przekazaniu przedstawicielowi wypożyczalni do przechowania,
• o umiejętnym wchodzeniu do kajaka.

4. Jakie zachowanie daje gwarancję bezpiecznego spływu kajakowego?

• nie wypożyczaj kajaka jeżeli jesteś pod wpływem alkoholu lub środków odurzających,
• nie spożywaj alkoholu podczas spływu,
• nie płyń kajakiem bez nałożonego kapoka,
• obserwuj rzekę i omijaj miejsca niebezpieczne,
• wypłycony odcinek rzeki pokonaj wychodząc z kajaka i przeciągając go parę metrów bez obciążenia,
• nie wypuszczaj z rąk wiosła,
• nie oddalaj się od grupy kajakarzy, staraj się płynąć w szyku, który daje gwarancję udzielenia pomocy,
• bądź przygotowany na wywrócenie się kajaka,
• bądź życzliwy i pomagaj na szlaku kajakowym osadom słabszym,
• udzielaj osadom słabszym bieżących wskazówek dotyczących zasad kajakowania.

5. Czego nie wolno robić na spływie kajakowym?

• zaśmiecać rzeki i jej brzegów,
• zakłócać ciszy wędkarzom,
• niszczyć przyrody.

Warto przeczytać:

I. Vademecum kajakarza:

1. Woda to jeden z żywiołów, dlatego należy zachować szczególną ostrożność.
2. Osoby słabo pływające powinny pływać w kajaku z osobami dobrze pływającymi.
3. Osoby nieletnie mogą uczestniczyć w spływie tylko pod opieką osób pełnoletnich, które ponoszą pełną odpowiedzialność za nie i ich zachowanie.
4. Uczestnicy spływu powinni przestrzegać następujących zakazów:

a) ze względu na bezpieczeństwo:

• zakaz zwodowania kajaka bez prawidłowo założonego kapoka (kamizelki ratunkowej),
• zakaz stania i kucania w kajaku,
• zakaz siadania na burcie, dziobie i rufie,
• zakaz spożywania alkoholu i środków odurzających w czasie spływu,
• zakaz skakania z kajaka do wody,
• zakaz kajakowania podczas burzy z piorunami,
• zakaz nieostrożnego wychodzenia z kajaka w miejscach niebezpiecznych – najczęstszej przyczyny urazów kajakarzy (bardzo śliskie kamienie, grząski muł rzeczny itp.).

b) ze względu na ochronę przyrody:

• zakaz wyrzucania śmieci, butelek do wody lub na brzeg rzeki,
• zakaz pozostawiania śmieci po zakończonym spływie kajakowym i zakaz niszczenia przyrody.

c) ze względu na narażenie się na koszty:

• zakaz wchodzenia do kajaka znajdującego się na lądzie,
• zakaz niszczenia upraw.

II. Rzeczy, które warto wziąć na spływ:

Spływy kajakowe to równocześnie: rekreacja-zdrowa forma spędzenia czasu wolnego, niespotykana opalenizna ciała, podziwianie przyrody, poznawanie ciekawych ludzi-pasjonatów kajakarstwa. Aby ten czas tak właśnie spędzić powinniśmy pamiętać o :

1. odpowiednim obuwiu do chodzenia po wodzie, dobrze trzymającym się na nogach np. trampki, sandały, tenisówki. W czasie spływu może zdarzyć się „wywrotka” i będziemy musieli wyjść z kajaka do wody.
2. włożeniu koszulki z krótkim rękawem i krótkich spodenek wykonanych z syntetyków – szybciej schną, kostiumu kąpielowego, kąpielówek. Należy pamiętać, że pierwsza styczność ze słońcem może zakończyć się poparzeniem. Chronimy głowę, kark, przedramiona, nogi, uszy, nos i usta, stosując odpowiednią odzież, okulary przeciwsłoneczne, krem ochronny.
3. Zabraniu cienkiego polara, kurtki przeciwdeszczowej – pogoda jest zmienna.
4. Odpowiednim zabezpieczeniu wodoszczelnym lub przekazaniu do przechowania przedstawicielowi wypożyczalni: telefonu, aparatu fotograficznego, dokumentów, odzieży, kluczy itp. w przypadku wywrócenia się kajaka lub z powodu deszczu. Kajakiem pływamy nie tylko w czasie pogodnych dni.
5. Zabraniu picia i jedzenia, zapasowych ubrań dla dzieci.
6. Ostrożnym wychodzeniu z kajaka do wody, gdy zajdzie taka potrzeba.
7. Zasadzie: W grupie raźniej i bezpieczniej. Bądźmy dla siebie życzliwi.

III. Doskonalimy umiejętności pływania kajakiem

Walory przyrodniczo-geograficzne Wyżyny Kieleckiej stanowią idealne warunki dla turystyki wodnej, zwłaszcza kajakowej. Czarna Nida, przy normalnym i podwyższonym stanie wód, jest rzeką bezpieczną. Pływanie kajakiem tylko w celach turystyczno-rekreacyjnych nie jest czynnością skomplikowaną, bo nie występuje presja czasu. Spływy kajakowe to rekreacja a nie wyścigi .

Podstawowe umiejętności kajakarza płynącego w celach turystyczno-rekreacyjnych to: wodowanie kajaka, wsiadanie i wysiadanie, siedzenie w kajaku, wiosłowanie, manewrowanie, przybijanie do brzegu, pokonywanie przeszkód, ratowanie tonącego kajaka, pomoc innemu kajakarzowi, który ma problemy na wodzie.

Na Czarnej Nidzie mogą wystąpić wywrotki, zaklinowanie się kajaka, ale nie występują miejsca, które zagrażałyby życiu kajakarza np. odwoje, tamy, jazy itp. Jedyne miejsce na Czarnej Nidzie, które wymusza na kajakarzach wyjście z kajaków i przeniesienie ich około 150-200 m., to zapora w Wolicy. Musimy jednak pamiętać, że woda to żywioł i zawsze trzeba zachować ostrożność. Przestrzeganie podstawowych zasad obowiązujących w kajakarstwie zwiększa nasze bezpieczeństwo. Podstawową zasadą jest trzeźwość i brak odurzenia. Konieczne jest również korzystanie z kamizelki ratunkowej, bez której nie powinniśmy wsiadać do kajaka.

IV. Bezpieczne kajakowanie

1. Ogólne zasady obowiązujące w kajakarstwie.

Turystyka kajakowa jest nierozerwalnie związana z jednym z żywiołów – wodą. Wypoczynek nad wodą jest bezpieczny pod warunkiem, że przestrzega się podstawowych zasad. Pamiętajmy, że nawet jeżeli umiemy doskonale pływać musimy liczyć się z ograniczeniem swoich możliwości, spowodowanych nieodpowiednim ubraniem, szybkim prądem rzeki, niską temperaturą wody i innymi przeszkodami występującymi w wodzie. Ważną zasadą kajakarzy jest pływanie w grupie. Płynącemu samotnie nikt nie będzie w stanie pomóc w razie problemów. Alkohol i środki odurzające stanowią zawsze zagrożenie na wodzie, zwalniając i opóźniając nasze reakcje i powodując szybką utratę ciepła. Przed spływem należy dowiedzieć się jak najwięcej o trasie, którą zamierzamy pokonać, zapoznając się ze szczegółowym opisem danej trasy kajakowej. Trasa powinna być odpowiednia do umiejętności, predyspozycji i możliwości fizycznych uczestnika spływu. Opis tras kajakowych na stronie „Trasy„

Wskazane jest zapoznanie się także z „Regulaminem wypożyczania sprzętu kajakowego” zawartym w zakładce „Organizacja” i innymi dokumentami znajdującymi się na wyżej podanej stronie.

2. Podstawowe zasady bezpieczeństwa

Zawsze powinno się płynąć w zwartym szyku, który polega na tym, że kajaki płyną jeden za drugim w odległości ok. 15 -20 m. Zaletą tego szyku, poza możliwością zmniejszenia niebezpieczeństwa, jest możliwość przekazywania umiejętności wyboru właściwej drogi płynięcia, prawidłowej techniki pokonywania przeszkód a także poznawania ciekawych ludzi. Rozpiętość szyku grupy powinna się mieścić w granicach do 20 minut.

Osady słabsze powinny płynąć między osadami silniejszymi, z większym doświadczeniem. Ważne jest, by uczestnicy spływu nie wyprzedzali osady prowadzącej spływ lub zostawali za osadą zamykającą spływ nazywaną przez kajakarzy czerwoną latarnią. Jedynie ścisłe jej stosowanie może zapewnić bezpieczeństwo i współpracę całej grupy spływowej. Szczególną ostrożność należy zachować przy wsiadaniu i wysiadaniu z kajaka. Jest to najczęstsza przyczyna urazów kajakarzy. Osoba udzielająca pomocy osobie, która upadła, powinna podpłynąć dziobem kajaka do ratowanego. Umożliwi to wydostanie się poszkodowanego z wody, zabezpieczając jednocześnie kajakarza przed bezpośrednim kontaktem z tonącym. W wypadku, gdy zdarzy się wywrotka należy trzymać się kajaka i próbować dopłynąć do brzegu.

3. Dla uzupełnienia części opisowej „Podstawowych zasad bezpieczeństwa” poniżej zawarte są dodatkowe informacje, które powinny jeszcze bardziej przybliżyć tajniki wiedzy kajakarskiej:

• Wsiadać do kajaka, odbijać i przybijać do brzegu należy zawsze pod prąd.
• W kajakach dwuosobowych sternikiem jest osoba siedząca z tyłu. Powinna to być osoba silniejsza od osoby siedzącej z przodu.
• Osoba zajmująca miejsce z przodu to szlakowy, ostrzegający o zbliżających się przeszkodach.
• W kajaku siedzimy prosto nie garbiąc się, z nogami ugiętymi.
• Wiosłowanie polega na zagarnięciu wody całym piórem a następnie odepchnięciu jej za siebie.
• Kierunek płynięcia można zmienić silniej wiosłując po jednej stronie kajaka i słabiej po drugiej,
• W celu wykonania skrętu sternik kontruje tzn. zanurza wiosło jak najbliżej rufy i pcha do przodu po stronie, w którą chce skręcić a szlakowy wiosłuje po stronie przeciwnej.
• Gdy chcemy zahamować lub wytracić prędkość wiosłujemy wstecz lub zanurzamy wiosło i hamujemy oporem wody.
• W przypadku gdy prąd ściągą kajak na widoczną przeszkodę starajmy się odwrócić kajak bokiem i odepchnąć się wiosłem lub ręką.
• Jeżeli drzewa lub inne przeszkody /kładki/ znajdują się nisko nad wodą, należy pochylić się w stronę nóg, trzymając wiosło w poziomie.
• Nie przechylamy się na boki kajaka, bo grozi to jego wywróceniem. Siedzimy prosto. W celu ominięcia nisko zwisających gałęzi lub innych przeszkód mocno pochylamy się do kolan.
• Zmarszczona i pluskająca woda zwiastuje mieliznę. Trzeba uważać na kamieniste wypłycenia, których nie brakuje na Czarnej Nidzie i są przyczyną zaklinowania się kajaka. Wtedy należy, po spokojnym sprawdzeniu, przy pomocy wiosła lub naocznie głębokości wody i gruntu, ostrożnie wyjść z kajaka do wody i przeciągnąć kajak. Uważamy na śliskie kamienie. Najlepiej wychodzić i wchodzić do kajaka, trzymając się jego burty.
• Omijamy wiry, które występują rzadko i są niebezpieczne, w szczególności podczas wysokiego poziomu wody.
• Dla przypomnienia: Najwłaściwszym i najbezpieczniejszym stylem płynięcia kajakiem to płynięcie w zwartym szyku tj. jeden kajak za drugim w odległości około 15-20 m.

V. Kultura bycia i etykieta kajakarstwa

1. Kultura kajakarstwa

W lipcu br. otrzymałem prośbę od grupy kajakarzy z Warszawy o „wypożyczenie kajaków na spływ po najpiękniejszej rzece w Polsce tj. Czarnej Nidzie”. Nie wiem, ile prawdy było w tej prośbie ale faktem jest, że Czarna Nida może zauroczyć. Ta rzeka jest chwilami dzika, mroczna i straszna. Chwilami jest bardzo przyjazna, ciepła, przepełniona życzliwym, miejscowym społeczeństwem /rolnicy, wędkarze, dzieci bawiące się nad wodą/, pozwalającą na oderwanie się o codziennej rzeczywistości, a także niosąca ochłodę w upalne dni lata. Jej bardzo liczne meandry niosą tyle niepewności i niespodzianek. Przed chwilą płynęliśmy rwąca, zacienioną drzewami ciemną rzeką. Teraz płyniemy po spokojnej, jasnej, słonecznej i przyjaznej rzeczce.

Kajakarze korzystają z uroków Czarnej Nidy często. Powinni jednak pamiętać o :

• Zachowaniu ciszy. Spływy kajakowe to przede wszystkim rekreacja i wyciszenie się.
• Niezaśmiecaniu rzeki i jej brzegów butelkami po napojach i innymi odpadami. Wypożyczalnia kajaków przyjmuje odpady po spływie, na miejscu odbioru kajaków.
• Maksymalnej ochronie przyrody.
• Dbaniu o wypożyczony sprzęt kajakarski, a w szczególności o jego czystość.

2. Etykieta kajakarstwa; Autor: Sławomir Gac instruktor kajakarstwa*

Długoletnia tradycja kajakarska pozwoliła na wypracowanie etykiety kajakarstwa-przyjęcie określonych wzorców , zasad i zachowania się kajakarzy.

Etykieta wymaga :

• kulturalnego zachowania na wodzie i w miejscu postoju,
• dbałości o sprzęt,
• wzajemnej życzliwość na spływie kajakowym,
• przedstawiania się przed rozpoczęciem spływu.
• siedzenia zawsze w kokpicie podczas kajakowania /trudno nazwać kajakarzem kogoś leżącego w kajaku, z wystającymi na zewnątrz nogami lub siedzącego na kajaku/.
• wchodzenia do kajaka w miękkim obuwiu.
• dbania o czystość sprzętu. Po zakończonym spływie usuwamy z kajaka będącego jeszcze w wodzie zabrudzenia : błoto, piasek, śmieci.
• spokojnego i rozsądnego zachowania się na wodzie, bez wrzasków i głośnych śpiewów, co przychylnie ustosunkowuje do nas okolicznych mieszkańców,
• jeżeli organizujemy grilla, gościnnego przyjmowania każdego, kto się przy grillu zatrzyma – chyba, że jego zachowanie jest nieodpowiednie.
• pozdrawianie mijanych kajakarzy poprzez podnoszenie wiosła do góry – niestety zwyczaj ten zanika.
• zaniechania palenia papierosów i picia alkoholu na wodzie.
• obowiązku każdego kajakarza do niesienia pomocy osobom, które znalazły się w niebezpieczeństwie – najpierw ratujemy ludzi a potem sprzęt.
• ustępowania i pomagania na szlaku kajakowym osadom słabszym.
• udzielania osadom słabszym bieżących wskazówek dotyczących zasad kajakowania.

*wykorzystane informacje pochodzą z serwisu informacyjnego www.serpelice.pl http://scorpiones.fm.interia.pl/

VI.Słownik kajakarza: